“Árbir tózbeýshilik álsizdik belgisi bar.
Yntymaqtastyq tepe-teńdikti rastaıdy»
Nıkolaı Rerıh.

4 qarashadan bastap kitaphanada “toleranttyq, beıbitshilik, dostyq jáne kelisim qymbat”atty kitap-ılústrasıalyq kórmesi jumys isteı bastady. Ekspozısıa 16 qarashada atap ótiletin Halyqaralyq toleranttylyq kúnine oraılastyrylǵan. 16 Qarasha-bul kún UNESCO 1995 jyldyń qarashasynda osy Halyqaralyq gýmanıtarlyq uıymnyń 50 jyldyǵyna oraı Halyqaralyq tózimdilik (tózimdilik) kúni dep jarıalandy. 1945 j. 16 qarashada Londonda UNESCO Jarǵysyn bekitken quryltaı konferensıasy ótti, ol 1946 j. 4 qarashada kúshine endi. BUU Jarǵysynyń kirispesindegi tózimdilikti anyqtaýdyń sıpattamasy: “…shydamdylyq tanytýǵa jáne birge ómir súrýge, álemde bir-birimen meıirimdi kórshiler retinde”. “American Heritage Dictionary” amerıkandyq sózdikpen usynylǵan tózimdiliktiń anyqtamasy»: “Tózimdilik-basqa adamdardyń nanymdary men áreketterin moıyndaý nemese is júzinde moıyndaý jáne qurmetteý qabileti”. Kórmeniń maqsaty óskeleń urpaqqa toleranttylyqty tárbıeleý bolyp tabylady. Kórmede merekeniń shyǵý tarıhyn oqýǵa bolady, toleranttylyqtyń negizgi ustanymdarymen jáne fotosýrettermen súıemeldenetin tolerantty adamnyń sıpattamasymen tanysý. Tózimdilikti tárbıeleýdiń qýatty quraly jáne oǵan jol izdeýdi beıneleıtin aına kórkem ádebıet boldy. Onyń mysaldaryn ádebı shyǵarmalardyń barlyq janrlarynda tabýǵa bolady: mysaldar, ertegiler, óleńder, áńgimeler, povester, romandar jáne t.b.sıaqty. osy ártúrlilikti paıdalana otyryp, “kórkem shyǵarmalardaǵy tózimdilik” bólimi quryldy, onda: I. A. Krylov, A. S. Pýshkın, L. N. Tolstoı, I. A. Goncharov, I. S. Týrgenev, orys halyq ertegileri jáne t. b. sıaqty avtorlar: I. A. Krylov, A. S. Pýshkın, L. N. Tolstoı, I. A. Goncharov, I. S. Týrgenev, orys halyq ertegileri jáne t. Ádebıet klasıkteri tózimdilik – tulǵanyń qalyptasýyndaǵy mańyzdy belgi. Mysaly, Pýshkınniń “Evgenı Onegın” romanynda Adal jáne laıyqty áıeliniń úlgisin kórsetetin Tátána Larına tolerantty tulǵa dep ataýǵa bolady. Onegın oǵan nemquraıly qaramasa da, Tátána: “biraq men basqa adamǵa berem jáne Ǵasyr oǵan adal bolamyn”. Ol ony qorshaǵan qoǵamǵa jáne onymen kelispeıtin adamdarǵa shydamdy qaraý. Eger “Morozko” ertegisi týraly aıtatyn bolsaq, onda qyz – padcherısa shydamdy jáne óziniń týǵan ákesine qatysty, onyń áıeliniń tańdaýymen jáne onyń qaryndasy men ógeı sheshesine qatysty, ony las jumys isteýge májbúr etetin, ártúrli mazasyzdyqtar men qorlarǵa ushyraıdy. Ol tózimdilik pen aıazdy kórsetedi. Óıtkeni, qyz ony ormanda ıesi dep sanaıdy, al ózin onyń qonaǵy dep sanaıdy, sondyqtan qonaq retinde ol qatty sýyqqa jáne jelge ushyraıdy, tipti paıdasynan emes, sebebi onyń ishki sezimi men tárbıeliligi de zor. Sol sıaqty mysal retinde “Zolýshka” ertegisi qyzmet etedi, onda ógeı qyz ógeı sheshesi Men apa-qaryndastaryn mazaqtaıdy, óziniń birneshe álsiz ákesin qurmetteıdi jáne onyń pikirin qabyldaıdy. Osylaısha, kóptegen kórkem shyǵarmalarda basqa pikirlerden erekshelenetin adamdarǵa shydamdy qarym-qatynas taqyrybyn, ymyraǵa kelý jáne onyń áralýandyǵynda ómirge degen qyzyǵýshylyqty izdeýdi ońaı baıqaýǵa bolady. Barlyq kelýshilerdi 2019 jyldyń 24 qarashasyna deıin jumys isteıtin kórmege shaqyramyz.